Rypiński Aleksander (1811-1886), powstaniec listopadowy, działacz emigracyjny, poeta, drukarz, rysownik, malarz i fotograf – Zbiór rękopisów, fotografii i akwareli, wklejonych do książki własnego autorstwa, pt. Poezije pisane na pielgrzymstwie (z muzyką i rycinami). Związ. I. Londyn 1853. Cisk i nakład autora, 35 s. druku, 3 wklejone fotografie, akwarela, nuty oraz 41 s. rękopisu Rypińskiego, 14 cm, opr. późniejsza, ppł., zach. przednia okł. wyd. pap. 900,-
Do oferowanej książki „Poezje pisane na pielgrzymstwie” autor, już po powrocie z emigracji, wkleił 22 karty rękopiśmienne ze swoimi wierszami, powstałymi i w większości drukowanymi w różnych okresach życia. Są to m.in.: 1. „Do Polski, na ostatniej granicy Księztwa Poznańskiego” („1832 w dzień Nowego Roku w drodze do Francyi”); 2. „Wiersz do żywego Orła Białego. Najpierwsza praca odczytana na posiedzeniu przy wejściu do Towarzystwa Literackiego Polskiego w Paryżu” – utwór ozdobiony akwarelą z wizerunkiem Orła zygmuntowskiego, opatrzony mottem z podpisem: „Ulubiony hymn Oddziału Desperatów Litewskich w 1831 r.”; 3. „Koleżce K... do sztambucha” (Paryż 1833); 4. „Kawałek Poemaciku „Dwoje Objawień”, napisanego w cześć dowódzcy Artylleryi p. Ordona i Płatnika p. Ignacego Jackowskiego w nowo formujących się Legionach Polskich w Carogrodzie podczas Sebastopolskiej wojny. Poemat ten odczytany był przy pożegnalnym obiedzie w Londynie”; 5. wiersze pisane w Londynie w 1848 i 1850 r.; 6. „Najpierwszy wierszyk napisany jeszcze w szkołach, koleżce H... na tytułowej karcie jego zbioru rozmaitych Poezyj (Witebsk 1826)”. Poza tym także „Kilkoro Tryoletów wydrukowanych w odcinku peryodycznego pisma krakowskiego Czas”. Na końcu dwa wiersze napisane już po powrocie do rodziny: „Synowicy Apolinarze w książeczce pamiątek. Kukowiaczyn 24 grudnia 1859 r.” oraz „Małemu Felusiowi (synowi brata Wiktora) w dzień Imienin jego taty. Tamże 1860”. Ozdobą książki są trzy fotografie: Pocałunek; Zrozpaczona; Noc – wykonane przez samego Rypińskiego, który jako jeden z pierwszych zaopatrywał wydawane przez siebie książki w fotografie. Rypiński uznawany jest za pioniera polskiej fotografii, uczył się w Paryżu w kręgu Daguerre’a, fotografował od ok. 1839 r. Sam rysował ilustracje, następnie rysunki fotografował i umieszczał w wydawanych przez siebie książkach. Na litografowanej karcie nuty kompozycji Wojciecha Sowińskiego (1805-1880), pianisty i kompozytora związanego z Wielką Emigracją. Zbiór wierszy Aleksandra Rypińskiego, urodzonego w rodzinnym majątku koło Witebska, gdzie uczęszczał do szkoły i zaprzyjaźnił się z T. Zanem. Następnie uczył się w szkole podchorążych w Dyneburgu, po wybuchu powstania listopadowego przeszedł na stronę polską. Walczył na Litwie, gdzie współpracował m.in. z Emilią Plater. Po upadku powstania znalazł się w Paryżu, pracował tam jako rysownik. Niezwykle aktywnie uczestniczył w życiu polskiej emigracji, należał m.in. do kręgu uczniów Towiańskiego. Od 1846 r. mieszkał w Londynie, gdzie kontynuował pracę artystyczną. Prowadził księgarnię i drukarnię polską, publikował broszury patriotyczne oraz poezję. Tam też ukazały się dwa jego zbiory poezji (w której karty poeta wprawił później oferowane rękopisy). W 1859 r. dzięki amnestii Rypiński powrócił do kraju i zamieszkał w majątkach braci, Kukowiaczynie koło Słucka i Strohanach niedaleko Witebska. Okładka brosz. wydania londyńskiego z 1853 r. po konserwacji (ubytki pap. uzupełnione). Charakterystyczne plamki na początkowych kartach, poza tym stan dobry. Niezwykła pamiątka związana z wybitnym Polakiem, wielkim patriotą, pisarzem i artystą. Patrz poz. następna.
Ilośc odsłon: 1129
