[Manifestacje patriotyczne] – Krzyżyk żałobny ze wstążką. Polska,1861 r. 3000,-
Żelazo; 8,5 x 4,5 cm; czarna wstążka z cienkiego rypsu jedwabnego, z cienką, białą żyłką oraz z metalową klamerką regulującą długość, o długości ok. 120 cm.
Krzyżyk żałobny z okresu przed wybuchem powstania styczniowego, upamiętniający manifestacje patriotyczne 1861 r. Na ramionach krzyża napis: „25 27 Lut. Pamiątka 8. Kwiet. 1861”; na drugiej stronie: korona cierniowa z przeplecioną gałązką palmową oraz napis „Warszawa”. Dekorację stanowiły symbole męczeństwa (korona cierniowa, liście palmowe) oraz wiary w zmartwychwstanie (krzyż). Napisy dotyczą wydarzeń, które miały miejsce w Warszawie. 25 lutego 1861 r. w trzydziestą rocznicę bitwy pod Olszynką Grochowską odbyła się na Starym Mieście manifestacja, zakończona brutalną interwencją wojska rosyjskiego oraz aresztowaniami. 27 lutego w kościele Karmelitów na Lesznie odprawiono nabożeństwo żałobne za Artura Zawiszę i Szymona Konarskiego. Następnie uroczysta procesja żałobna udała się w kierunku Starego Miasta, gdzie doszło do starć z wojskiem. Śmierć 5 manifestantów stała symbolicznym początkiem nowego etapu walki o niepodległość. Zamieszki wybuchły ponownie 8 kwietnia po pogrzebie sybiraka Ksawerego Stobnickiego i manifestacji na Placu Zamkowym. W okresie tym jedną z form manifestacji uczuć patriotycznych stało się noszenie biżuterii o charakterze żałobnym, wśród której dominowały właśnie krzyżyki. Stan dobry. Rzadkie z zachowaną oryginalną czarną wstążką do zawieszenia krzyżyka na szyi.
Lit.: G. Kieniewiczowa, Pamiątki powstań narodowych, Warszawa 1988, s. 68, poz. 75, il.
Ilośc odsłon: 671