[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

Matejko Jan. Ubiory w Polsce 1200-1794. Kraków 1875. Wydał Jan Matejko, odbito w litogr. M. Salba, karta tyt., tabl. 10 (litografie), 57 x 44,5 cm, teka z epoki ppł. 2400,-

Egzemplarz Stanisława Kamockiego (1875-1944), malarza i grafika młodopolskiego – odręczny wpis na karcie tyt. oraz na s. 3 broszury z objaśnieniami: „Panu Stanisławowi Kamockiemu, uczniowi Szkoły Sztuk Pięknych pamiątka po nieodżałowanej ś.p. Dyrektora Jana Matejki w roku 1894”. Pierwsze polskie ilustrowane dzieło poświęcone ubiorom historycznym. Dzieło Jana Matejki (1838-1893), najwybitniejszego polskiego malarza historycznego, z wczesnego okresu jego twórczości (powstałe po powrocie ze studiów w Monachium i Wiedniu). Mimo iż Matejko miał dopiero 22 lata, zdołał zgromadzić bardzo obszerny materiał, m.in. dzięki obrazom z kalwaryjskiego klasztoru, a także wielu innym źródłom historycznym. Artysta sam rysował na kalce tuszem litograficznym i zanosił prace do drukarni „Czasu” i litografii pod zarządem Masłowskiego. Wydane po raz pierwszy przez artystę w roku 1860 „Ubiory w Polsce 1200-1795” ukazały się oryginalnie w małej ilości egzemplarzy, w postaci 10 dużych plansz litografowanych, zawierających łącznie 90 grup w strojach polskich. Każda tablica poświęcona innej epoce – w centrum ukazano władców z rodzinami, od Piastów aż do Stanisława Augusta Poniatowskiego, w otoczeniu postaci z różnych stanów – uczonych, szlachty, rycerstwa, magnatów, mieszczan, rzemieślników i Żydów. Wśród postaci tych rozpoznać można wiele znanych z polskiej historii, każda z osób ukazana jako osobne studium, z odrębnym charakterem. Stanisław Tarnowski wspomina, iż Matejko bawił się tymi rysunkami, „Kiedy łączył figury w grupy, [..] śmiał się z nich i do każdej dodawał satyryczne uwagi o ich charakterach, skłonnościach, zwyczajach”. Teka została powtórnie odbita, znów w niewielkiej liczbie egzemplarzy, w roku 1875. Dołączono broszurę: „Objaśnienia dziesięciu tablic Ubiorów w Polsce od Bolesława Szczodrego do Stanisława Augusta wydanych w r. 1860 przez Jana Matejkę. Odpis z oryginalnego rękopismu autora”, Kraków 1879, nakładem autora, w drukarni W. Korneckiego, s. 15, 23 cm, bez opr. Drobne zabrudzenia i uszkodzenia pap., zapiski ołówkiem. Otarcia i uszkodzenia teki. Kilka postaci na ostatniej planszy kolorowanych akwarelą. Drobne zabrudzenia, dopiski ołówkiem, poza tym stan dobry.

Lit.: Jan Matejko. Ubiory w Polsce. Kraków 1967, s. 5-26.

Ilośc odsłon: 755