[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

[Orzeł Tretera] – „Ordo et series Regum Poloniae ab anno dom. 550 ad nostra usque tempora”. Wyd. J. Le Clerc. 1614 r. 12000,-

Miedzioryt; 52 x 33,5 (pl. 54,5 x 35)

Miedzioryt przedstawia 44 symetrycznie rozmieszczone na figurze Orła w koronie portrety królów i władców polskich od legendarnego Lecha do Zygmunta III Wazy. Autorem kompozycji, opublikowanej w Rzymie w 1588 r., był Tomasz Treter (1547-1610), historyk i rytownik w służbie kardynała Hozjusza i Anny Jagiellonki, działający przez 25 lat (do 1593 r.) w Rzymie. Dzięki nowatorskiemu podejściu do ikonografii „Orzeł” zajmuje szczególne miejsce wśród jego dzieł. Uwagę zwraca szczególnie wpisanie genealogii (drzewa jako symbolu trwania) w ramy godła państwowego. Wzorem dla wizerunków władców były dla artysty drzeworyty z kroniki Miechowity oraz pieczęcie i nagrobki królewskie. Korona nad głową Orła symbolizuje suwerenność władzy polskich monarchów. Program taki świadczy o dumie Tretera z rosnącej potęgi Rzeczypospolitej. Dzięki jasności kompozycji i wyrażonej w grafice idei cieszyła się ona dużą popularnością i stała się wzorem dla innych grafików aż do wieku XIX. Pierwszy po Treterze wysztychował Orła w 1614 r. działający w Paryżu Jean Le Clerc (1587-1633), współpracujący m.in. z polskim grafikiem Janem Ziarnko. Le Clerc (wywodzący się z Lotaryngii) znał doskonale twórczość tamtejszego środowiska artystycznego, m.in. Georges’a de La Tour i Jacques’a Callota. Ich osiągnięcia przenosił do swych dzieł, stając się czołowym grafikiem tamtego okresu we Francji. Po nim wizerunek „Orła Tretera” powtarzali inni graficy, m.in. Mateusz Merian, biorący za wzór pracę Jeana Le Clerca. Domalowany starą ręką 45 medalion z napisem: „Vladislaus” (Władysław IV). Po fachowej konserwacji: uzupełniona dolna część (do medalionu z portretem Leszka, obejmująca pięć dolnych portretów) oraz dolny fragment prawej części (w tej części bez szkody dla treści grafiki), przedarcie podklejone, drobne zabrudzenia. Dołączono 4 karty z tekstem w języku francuskim, zawierające poczet władców Polski, od Lechusa do Henryka Walezego. Na zakończenie opis sytuacji politycznej w Polsce na przełomie XVI i XVII w. Na ostatniej karcie paryski adres wydawniczy Jeana Le Clerca, datowany 1614 r. Nadzwyczajna rzadkość!

Ilośc odsłon: 1505