Matejko Jan. Ubiory w Polsce 1200-1794. Kraków 1875. Wydał Jan Matejko, odbito w litogr. M. Salba, karta tyt., tabl. 10 (litografie), 58 x 44,5 cm, teka współcz. płsk z szyldzikiem na licu. 3600,-
Pierwsze polskie ilustrowane dzieło poświęcone ubiorom historycznym. Dzieło Jana Matejki (1838-1893), najwybitniejszego polskiego malarza historycznego, z wczesnego okresu jego twórczości (powstałe po powrocie ze studiów w Monachium i Wiedniu). Mimo, iż Matejko miał dopiero 22 lata, zdołał zgromadzić bardzo obszerny materiał, m.in. dzięki obrazom z kalwaryjskiego klasztoru, a także wielu innym źródłom historycznym. Artysta sam rysował na kalce tuszem litograficznym i zanosił prace do drukarni „Czasu” i litografii pod zarządem Masłowskiego. Wydane po raz pierwszy przez artystę w roku 1860 „Ubiory w Polsce 1200-1795” ukazały się oryginalnie w małej ilości egzemplarzy, w postaci 10 dużych plansz litografowanych, zawierających łącznie 90 grup w strojach polskich. Każda tablica poświęcona innej epoce – w centrum ukazano władców z rodzinami od Piastów aż do Stanisława Augusta Poniatowskiego, w otoczeniu postaci z różnych stanów – uczonych, szlachty, rycerstwa, magnatów, mieszczan, rzemieślników i Żydów. Wśród postaci tych rozpoznać można wiele znanych z polskiej historii, każda z osób ukazana jako osobne studium, z odrębnym charakterem. Stanisław Tarnowski wspomina, iż Matejko bawił się tymi rysunkami, „Kiedy łączył figury w grupy, [..] śmiał się z nich i do każdej dodawał satyryczne uwagi o ich charakterach, skłonnościach, zwyczajach”. Teka została powtórnie odbita, znów w niewielkiej liczbie egzemplarzy, w roku 1875. Drobne zabrudzenia i uszkodzenia krawędzi litografii (podklejone), wzmocnione przy grzbiecie, poza tym stan dobry. Rzadkie.
Lit.: Jan Matejko. Ubiory w Polsce. Kraków 1967, s. 5-26.
Ilośc odsłon: 471
