[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

Pas kontuszowy półlity, czterostronny.Lyon lub nieokreślona manufaktura; 2 połowa XVIII wieku (przed 1793 r.). 55 000,-

Sygnowany w narożnikach głów leżącymi literami FS.

Przędza jedwabna, nić srebrna. Taquete façonné; wym.: 320 x 29 cm, wysokość głów 22,5 cm.

W głowach po dwie pary symetrycznych krzaczków kwiatowych ujętych w ramkę z falistej wstążki. Wciąż w poprzeczne pólka na przemian gładkie i wzorzyste z motywem wijącej się wstążki z kwiatami. Szlaczki pionowe z ornamentem wiciowym utworzony z esowato wygiętych motywów gałązek z dużym szerokim liściem pośrodku, obustronnie zakończonych motywami czteropłatkowych kwiatów. Obwódki z motywami wężyka, szachownicy i drabinki. Kolorystyka: na prawej stronie tło głów srebrne, ornament biały i kanarkowy z brązowym konturem a pólka wzorzyste białe z ornamentem kanarkowym o brązowy konturze, pólka gładkie w połowie niebieskie a w połowie kanarkowe. Po stronie lewej (rewersowej) tło głów brązowe, ornament srebrny, pólka wzorzyste brązowe z ornamentem srebrnym, pólka gładkie w połowie białe a w połowie bladoczerwone.

Stan zachowania:mocno spłowiały, zwłaszcza po stronie rewersowej, nić metalowa zoksydowana, w głowach plamki, odbarwienia, cerowania i naprawy. Wzdłuż pasa, w miejscu składania, przetarcia i ubytki wątków odsłaniające osnowę. Frędzla doszyta srebrna, spleciona z nici o wąskim, luźnym oplocie.

Motyw zdobiący głowy o uproszczonej stylizacji kwiatów i charakterystycznym obramieniu ze wstążki pojawił się w pasach wytwarzanych w manufakturze słuckiej w okresie dzierżawienia jej przez Jana Madżarskiego (1767-1780). W zbiorach MNW znajdują się podobne pasy sygnowane „Słuck” i „Me fecit Słuciae”, a także jeden pas o podobnych motywach sygnowany leżącymi literami BL. Popularność tego wzoru sprawiła, że znalazł się we wzorniku francuskiej manufakturyPrella, wytwarzającej pasy na rynek polski. W zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie znajdują się przykłady podobnych francuskich wyrobów, dwa z nich noszą sygnaturę „FS” leżące, a jeden „PI”. Sygnatura „FS” leżące występuje na pasach o różnych wzorach i różnej jakości. Jadwiga Chruszczyńska ze względu na charakter motywów niektóre z nich wiązała z nieokreślonymi pracowniami krakowskimi działającymi w końcu XVIII w., Maria Taszycka odnalazła ją także we wzorniku lyońskiej wytwórni Prella. We wcześniejszych opracowaniach, Tadeusz Mańkowski przypisywał ją, pochodzącemu z Lyonu przedsiębiorcy tkackiemu działającemu w Grodnie, a później w Kobyłce, Franciszkowi Selimandowi. Rzadkie.

Lit.: J. Chruszczyńska, Pasy kontuszowe z polskich manufaktur i pracowni w zbiorach MNW, Warszawa 1995, s. 66-75, 245, 260; M. Taszycka, Pasy francuskie, katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, Tom IV, s. 17-18 i73-79; M. Taszycka, Zagadnienie produkcji pasów kontuszowych we Francji w XVIII wieku, w: „Biuletyn Historii Sztuki” 1976, nr 1

Ilośc odsłon: 617