Sienkiewicz Henryk. „Uczcijmy pamięć Trzeciego Maja”. Rękopis z autografem: „H. Sienk...”. 1907 r. Dwie karty o wym. 28,8 x 23 cm, każda zapisana jednostronnie piórem (26 linijek na jednej, na drugiej 20 linijek). W tekście liczne przekreślenia, poprawki i uzupełnienia. 4000,-
Brudnopis odezwy z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja: „Uczcijmy ten wielki dzień odrodzenia, w którym naród otrząsnął się z grzechów wiodących do upadku i zguby, a stworzył sobie podstawy nowego życia – dzień reform głębokich i wielkich, a jednak nie podpisanych krwią i łzami obywateli...”. Dalej Sienkiewicz pisze: „Bo ciało Polski poszło w niewolę, ale odrodziła się w dniu tym dusza polska i pozostała już odrodzona”. Najlepszym sposobem uczczenia tego wielkiego narodowego święta „jest, choćby cichy, ale doniosły czyn ofiarny” na rozwój oświaty, którą zaborcy świadomie hamowali, aby „łatwiej powaśniony i ślepy naród wytracić”. Trzeba więc złożyć ofiary na polskie szkoły ludowe, organizowane przez Polską Macierz Szkolną. Idea powstania organizacji społecznej zajmującej się pracą oświatową powstała wśród inteligencji warszawskiej w 1905 r. Jednym z inicjatorów założenia Polskiej Macierzy Szkolnej był Henryk Sienkiewicz, który wszedł do jej rady nadzorczej (gdzie działał aż do 1907 r., do zdelegalizowania organizacji przez władze rosyjskie). W 1907 r. opublikował w „Gońcu Warszawskim” (nr 199) artykuł „Uczcijmy pamięć Konstytucji 3 Maja”, który wywołał szeroki oddźwięk społeczny. Tekst, zatytułowany „Trzeci Maj” ukazał się także w „Pismach Henryka Sienkiewicza”, opublikowanych w 1912 r. przez Gebethnera i Wolffa (t. XXXV). Odezwę w nieco zmienionej formie wydrukowano jako druk ulotny w 1916 r., kiedy ponownie rozpoczęła działalność Polska Macierz Szkolna, zalegalizowana przez generała Beselera. Ślady składania, drobne zagięcia, stan dobry. Unikat.
Ilośc odsłon: 855
