Sienkiewicz Henryk (1846-1916), pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla – Rękopis „Odpowiedzi na artykuł Björnsona”. 1907 r. Tekst zapisany na 10 kartach piórem,
jednostronnie, k. ręcznie numerowane czerwonym ołówkiem. Liczne skreślenia i poprawki w tekście, na końcu podpis pisarza. Kart 10, 29 x 23 cm. 15 000,-
Odpowiedź Sienkiewicza na głośny artykuł Björnstjerne Björnsona, w którym norweski pisarz stanął w obronie ukraińskich studentów uwięzionych po zdemolowaniu przez nich kilku sal Uniwersytetu Lwowskiego (w czasie demonstracji wzywających do utworzenia uniwersytetu ukraińskiego). W artykule opublikowanym w 1906 r. w paryskim „Le Courrier européen” Björnson zarzucił władzom uczelni prześladowanie ukraińskich studentów i szerzej, przypisał wszystkim Polakom skłonność do tyranii i okrucieństwa w stosunku do ludów „przyłączonych i podbitych”. Przeciw takiemu wyraźnie antypolskiemu stanowisku pisarza zaprotestował Ignacy Jan Paderewski, a oburzony Sienkiewicz opublikował w maju 1907 r. na łamach wiedeńskiego „Die Zeit” artykuł pt. „Odpowiedź na artykuł Björnsona”. Sienkiewicz, od 1902 r. honorowy obywatel Lwowa, który wyrastał wówczas na duchowego przywódcę Polaków pod trzema zaborami, żywo zareagował na krzywdzącą i niesprawiedliwą wypowiedź norweskiego pisarza. Wytknął starszemu koledze (obaj byli noblistami) brak krytycyzmu wobec tendencyjnych materiałów opisujących konflikt, które najprawdopodobniej podsunęli mu Ukraińcy (zainteresowani nagłośnieniem zdarzenia) i wręcz powtarzanie kłamstw (m.in. że uniwersytet kiedyś był rusińskim i że mniejszość ukraińska jest liczebnie większa od ludności polskiej). Niestety sam Sienkiewicz nieostrożnie w swym artykule dodał, że studenci ukraińscy w czasie głodówki otrzymywali żywność, co, niestety okazało się niezgodne z faktami. Pomyłkę pisarza skwapliwie wykorzystano i w efekcie studenci wnieśli przeciwko Sienkiewiczowi pozew o naruszenie czci, zarzucając mu podanie nieprawdziwych stwierdzeń odnośnie ich protestu. Pisarz został nawet przesłuchany przez sędziego śledczego, ale proces się ostatecznie nie odbył. Björnstjerne Martinus Björnson (1832-1910) – poeta i pisarz norweski, noblista (1903), popierający politykę Kulturkampfu Bismarcka i roszczenia Prus do Księstwa Szlezwiku i Holsztyna (ta postawa została skrytykowana przez samych Norwegów). Stan bardzo dobry. Unikat.
Ilośc odsłon: 941
