[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

Biblia to iest: Kxięgi Starego y Nowego Zakonu, na polski ięzyk według łacińskiey Bibliey, od Kościoła chrześcijańskiego powszechnego przyiętey: na wielu mieyscach z pilnością poprawiona, y figurami ozdobiona. Kraków 1577. W Drukarni Mikołaja Szarffenbergera, folio, k. [9], 602, [4], 605-760, [10] (winno być 12), liczne drzeworyty w tekście, opr. późniejsza skóra.

E.XIII, 14-15. Biblia Leopolity jest pierwszym pełnym katolickim przekładem Pisma Świętego na język polski. Jego inicjatorem i jednocześnie wydawcą był słynny drukarz, typograf i bibliopola krakowski Mikołaj Szarffenberger (od jego nazwiska Biblia zwana jest także Biblią Szarffenbergerowską). Autorem opracowania polskiego i redaktorem był profesor Akademii Krakowskiej, a zarazem wybitny kaznodzieja, Jan Leopolita (1523-1572) z krakowsko-lwowskiego patrycjuszowskiego rodu Niczów, który zasłynął z talentu „złotej wymowy” (Piotr Skarga) m.in. na ambonie w Kościele Mariackim (gdzie zachowany jest jego nagrobek), a następnie w katedrze na Wawelu. Do dziejów piśmiennictwa polskiego wszedł przede wszystkim jako redaktor prezentowanej Biblii (PSB). W pracy nad polskim tekstem oparł się przede wszystkim na łacińskiej Wulgacie oraz Biblii Czeskiej z 1549 roku. Czesław Miłosz napisał o języku przekładu: „Śliczny polski język, nawet dzisiaj nie bardziej niż u Wujka staroświecki, siła ekspresji, czego chcieć więcej” (Miłosz, Księga Hioba: Słowo wstępne tłumacza, Paryż 1961, s. 49). Wydanie pierwsze Biblii ukazało się w Krakowie w r. 1561, drugie zaś w 1575 r. Oferowany egzemplarz nosi datę 1577 i powinien być uznany za wydanie trzecie. Tymczasem – jak dowiódł już w XIX w. Józef Muczkowski – egzemplarze z tą datą są w rzeczywistości niesprzedanymi egzemplarzami wydania drugiego z nowymi kartami tytułowymi oraz zmienionymi dedykacjami królewskimi. Na początku Starego Testamentu znajduje się łacińska dedykacja dla króla Stefana Batorego, za kartą tyt. Nowego Testamentu polskojęzyczna dedykacja dla żony Batorego – Anny Jagiellonki. Biblia Leopolity jest najbogatszą w ilustracje Biblią polską XVI w. Zawiera dużą liczbę drzeworytów (wśród nich wiele całostronicowych) wykorzystanych wcześniej m.in. w Biblii Czeskiej oraz Biblii niemieckiej Marcina Lutra. Odręczna łacińska nota (częściowo zatarta) na k. [2v] wskazuje, że egzemplarz został najprawdopodobniej kupiony w 1586 r. przez jednego z rajców krakowskich. Miejscami podkreślenia tekstu i kilka łacińskich komentarzy na marginesach ręką zapewne XVII-wieczną. Część kart po konserwacji; nieliczne drobne naderwania i ślady po zalaniu widoczne na kartach początkowych i końcowych; ślady po owadach. Ubytki tekstu 2 k. indeksu uzupełnione, 2 ostatnie karty indeksu w starannych kopiach na starym papierze. Stan ogólny dobry. Piękne pod względem edytorskim dzieło o dużym znaczeniu dla historii drukarstwa polskiego. Rzadkie. 

Ilośc odsłon: 871