[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

Paprocki Bartosz. Gniazdo cnoty, zkąd Herby Rycerstwa sławnego Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mazowieckiego, Żmudzkiego, y inszych Państw do tego Królestwa należących Książąt y Panów, początek swoy maią. Kraków 1578. Druk A. Piotrkowczyka, folio, s. [16], 1242, [4], (błędna paginacja stron; właściwa ilość stron: 452), w tekście 3500 drzeworytów, opr. XVIII w., skóra.  

E. XXIV, 61-63. Wydanie pierwsze. Jedno z najgłośniejszych dzieł wczesnej heraldyki polskiej, dedykowane królowi Polski Stefanowi Batoremu, będące swojego rodzaju prologiem do późniejszych „Herbów rycerstwa polskiego” tegoż autora, jednak przewyższające je bogactwem i różnorodnością materiału ilustracyjnego i pięknem kompozycji. Autor podaje wiadomości o dziejach i genealogii różnych rodzin polskich, przeplatając je wizerunkami królów Polski (tu także okolicznościowe utwory poetyckie). Na s. 1138 portrety Gedymina oraz książąt i panów litewskich. Wśród rycin portrety władców polskich: Lecha, Władysława Jagiełły, Zygmunta II Augusta (tu o potwierdzeniu herbu dla Czartoryskich), Henryka Walezego (w stroju hiszpańskim) i Stefana Batorego, a także domniemany portret Jana Kochanowskiego. W tekście m.in. opis bohaterskich czynów Mikołaja Radziwiłła (wraz z jego wizerunkiem) oraz Romana Sanguszki. Całość uzupełnia rejestr królów i rejestr herbów. Oprawa graficzna tomu nawiązuje do tradycji europejskiego drzeworytu renesansowego. W „Gnieździe cnoty” wykorzystano 59 klocków drzeworytniczych z „Chronica Polonorum” Macieja z Miechowa. Na zdobiących dzieło drzeworytach ukazano setki konwencjonalnie przedstawionych członków rodów szlacheckich. Herby mają sześć rodzajów wielkości. Wizerunki herbów wyszły prawdopodobnie spod ręki samego Bartosza Paprockiego. Bogaty materiał ilustracyjny „Gniazda” uzupełniają charakterystyczne dla oficyny Piotrkowczyka ramki i listwy skomponowane z drobnych elementów typograficznych. Na uwagę zasługuje też piękna kompozycja graficzna poszczególnych stron i doskonałe rozplanowanie rycin, tekstu oraz innych drobnych elementów zdobniczych. Bartosz (Bartłomiej) Paprocki herbu Jastrzębiec (ok. 1543-1614), pochodzący z rodziny drobnoszlacheckiej (Paprocka Wola koło Sierpca na ziemi dobrzyńskiej), pisarz polityczno-obyczajowy i poeta, heraldyk przekonany o sięgającym starożytnego Rzymu pochodzeniu większości polskiej szlachty. Opr.: brązowa skóra, szyldziki, tłocz. Egzemplarz po fachowej konserwacji. Ubytki części k. fachowo uzupełnione pap. i kopią tekstu. K. tyt., s. 1221-1242 w starannych kopiach. Stan ogólny dobry. Dzieło cenne i poszukiwane. Nawet niekompletne egzemplarze „Gniazda cnoty” już w wieku dziewiętnastym stanowiły dużą rzadkość antykwaryczną i były obiektem pożądania wśród bibliofilów.

Ilośc odsłon: 489