[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

Czartoryska Izabela z Flemmingów (1746-1835), pani na Puławach, żona Adama Kazimierza Czartoryskiego, kolekcjonerka pamiątek historycznych, twórczyni muzeum w Puławach – Dwanaście listów do Marii Roszkiewicz, Puławy i Warszawa, dat. dziennie i miesięcznie bez lat [ok. 1808-1809]. Autografy („ICz.”; „Czartoryska”). Bifolia, s. [2]; [2]; [4]; [2]; [1]; [1]; [1]; [1]; [1]; [1]; [1]; [1], różne formaty (20-25 x 12-20 cm), oraz:

Czartoryski Adam Kazimierz (1734-1823), b. generał ziem podolskich i generał wojsk koronnych, polityk, publicysta i mecenas sztuki – Sześć listów do Marii Roszkiewicz, dat. Łańcut 29 II 1808, Puławy 21 XII 1808 i 3 VIII 1809 oraz niedat. Autografy („A.X.Czartoryski”). Pieczęć herbowa odciśnięta w laku. Bifolia, s. [2]; [2]; [3]; [1]; [1]; [1], różne formaty (18-19 x 11-12; 22 x 19), koperty.

Pisma odręczne Adama Kazimierza i jego żony Izabeli z Flemmingów ks. Czartoryskich. Język polski (w jednym liście również francuski). W swojej posiadłości w Puławach księżna założyła pensję dla ubogich szlachcianek, dla której opracowała „Regulamin pensji i szkół płci żeńskiej”. Niniejsza korespondencja obejmuje listy obojga małżonków do Marii Roszkiewicz (Marianny Roszkiewiczówny), pensjonariuszki zakładu (zob. Zofia Gołębiowska, Oświata i wychowanie w Puławach oraz w kluczu końskowolskim w czasach Czartoryskich, Puławy 2005, s. 36). Listy do ulubionej uczennicy zawierają nie tylko wyrazy kurtuazji, ale zalecenia odnośnie dalszej edukacji (lekturę książek Jana Albertrandiego czy Antoniego Wagi), przykazania, co do postępowania dla „Marysi”, która „stała się wykształconą Polką, znającą dość języki zagraniczne” i powinna mieć „staranie o utrzymanie sławy pensji puławskiej”. Marianna poślubiła później Feliksa Krzywickiego, kpt. Armii Królestwa Polskiego, poległego podczas obrony Reduty Ordona na warszawskiej Woli. Na jednym z listów księcia-generała dobrze zachowany na kopercie odcisk pieczęci z Pogonią Litewską pod książęcą mitrą; na listach księżnej pieczęcie przeważnie mocno zatarte lub złamane. Stan ogólny dobry.

Ilośc odsłon: 914