0. Matejko Jan. Ubiory w Polsce 1200-1794. Kraków 1860 lub 1875.
Matejko Jan. Ubiory w Polsce 1200-1794. Kraków 1860 lub 1875. Wydał Jan Matejko, k. 3, tabl. 89 (litografie ręcznie kolorowane), album tektura oklejana pap. (26 x 33 cm).
Pierwsze polskie ilustrowane dzieło poświęcone ubiorom historycznym. Dzieło Jana Matejki (1838- 1893), najwybitniejszego polskiego malarza historycznego, z wczesnego okresu jego twórczości (powstałe po powrocie ze studiów w Monachium i Wiedniu). Mimo, iż Matejko miał dopiero 22 lata, zdołał zgromadzić bardzo obszerny materiał, m.in. dzięki obrazom z kalwaryjskiego klasztoru, a także wielu innym źródłom historycznym. Artysta sam rysował na kalce tuszem litografi cznym i zanosił prace do drukarni „Czasu” i litografi i pod zarządem Masłowskiego. Wydane przez artystę w roku 1860 „Ubiory w Polsce 1200-1795” ukazały się oryginalnie w małej ilości egzemplarzy, w postaci 10 dużych plansz litografowanych, zawierających łącznie 90 grup w strojach polskich. Każda tablica poświęcona innej epoce – w centrum ukazano władców z rodzinami od Piastów aż do Stanisława Augusta Poniatowskiego, w otoczeniu postaci z różnych stanów – uczonych, szlachty, rycerstwa, magnatów, mieszczan, rzemieślników i Żydów. Wśród postaci tych rozpoznać można wiele znanych z polskiej historii, każda z osób ukazana jako osobne studium, z odrębnym charakterem. Stanisław Tarnowski wspomina, iż Matejko bawił się tymi rysunkami, „Kiedy łączył fi gury w grupy, [..] śmiał się z nich i do każdej dodawał satyryczne uwagi o ich charakterach, skłonnościach, zwyczajach”. Teka została powtórnie odbita, znów w małej ilości egzemplarzy, w roku 1875. Matejko zdecydował się na własnoręczne pokolorowanie dwóch egzemplarzy (darowanych przez niego Bibliotece Jagiellońskiej i Bibliotece Ossolińskich). Stały się one podstawą do wykonania kilkunastu dalszych egzemplarzy kolorowanych, przeznaczonych jako dary dla zaprzyjaźnionych z Matejką osób i kolekcjonerów (Włodzimierz Dzieduszycki, Władysław Czartoryski, Jan Kremer, Józef Łepkowski). Niniejszy album powstał przez pocięcie kolorowanego egzemplarza na części, z których każda przedstawia jedną grupę postaci i naklejeniu na karty późniejszego albumu. Do kompletu brakuje jednej grupy oraz karty tyt. z winietką. Na kilku ostatnich, pustych kartach szkice ołówkiem. Stan litografii dobry, naderwania kilku kart albumu. Z uwagi na to iż, egzemplarzy kolorowanych wykonano niewielką ilość, a do naszych czasów dochowała się tylko ich część, niniejszy album stanowi dużą rzadkość antykwaryczną.
Ilośc odsłon: 1380