[secretera].
portal bibliofilsko-aukcyjny

Marcin z Urzędowa. Herbarz Polski to jest o przyrodzeniu ziół y drzew rozmaitych y innych rzeczy do lekarstw należących, księgi dwoie, doctora... Kanonika niekiedy Sędomierskiego i jaśnie oświeconego Hrabie Pana, Pana Jana z Tarnowa, Kasztelana Krakowskiego... medyka. Kraków 1595. W drukarni Łazarzowej, folio, k. [3], s. 488, k. [1], kilkaset drzeworytów w tekście, opr. płsk (XIX w.), brzegi kart
barwione. 
E.XXXII, 77-79. Wydanie pierwsze. Najsłynniejsze dzieło Marcina z Urzędowa (zm. 1573) – botanika, lekarza, profesora Akademii Krakowskiej, kanonika sandomierskiego, lekarza przybocznego hetmana Jana Tarnowskiego i marszałka wielkiego koronnego Jana Firleja. Dzieło powstało w latach 1543-1556 w okresie pobytu autora w Sandomierzu, zostało wydane pośmiertnie przez Jana Firlewicza w Oficynie Łazarzowej. W pierwotnym zamierzeniu autora herbarz miał poprawić błędy poprzedników: H. Spiczyńskiego i S. Falimirza (którego pogardliwie nazywa „Stefankiem”). Z czasem rozrósł się do samodzielnego opracowania powstałego na podstawie dzieł starszych autorów, a także własnych obserwacji. Herbarz składa się z dwóch ksiąg. Księga pierwsza zatytułowana „O przyrodzeniu ziół rozmaitych” obejmuje 372 rozdziały (capituły) poświęcone ziołom leczniczym rosnącym w Polsce. Układ roślin alfabetyczny według nazw łacińskich. Każda „capituła” zawiera opis i zastosowanie lecznicze jednego
gatunku rośliny. Niemal wszystkie rośliny przedstawione są w starannie wykonanych drzeworytach odtwarzających charakterystyczne części morfologiczne. Drzeworyty wykonane są według wzorów wziętych z natury. Przy gatunkach podane są nazwy botaniczne łacińskie i polskie, przy łacińskich
uwzględniono synonimy. Na marginesach wyszczególnione są w skrócie choroby oraz sposób zastosowania leczniczego ziół. Księga druga, będąca swoistym poradnikiem lekarskim, składa się z trzech rozdziałów: „O własnościach przyrodzonych drzew i niektórych ziół zamorskich” (s. 317-395); „O kruszcach” (s. 395-423); „O rzeczach wodnych albo miękkich, do lekarstw potrzebnych, których używamy jedząc lub pijąc”. W części końcowej znajdują się szczegółowe indeksy zawierające m.in. spis chorób z podaniem jakie leki ziołowe należy stosować. Kilkanaście wizerunków roślin pokolorowanych. Podkreślenia w tekście. Liczne przybrudzenia i zaplamienia marginesów, ubytki marginesów wzmocnione pap. Pierwsza karta liczbowana oraz karty ze stronami 481-484 z ubytkami tekstu uzupełnionymi ręcznie. Karta ze stronami 333-334 z podklejonym rozerwaniem. K. tyt. oraz 3 karty rejestru uzupełnione ręcznie w XIX w. Wszystkie oryginalnie brakujące karty druku (k.tyt., trzy pierwsze k. oraz s. 129-132, 147-148, 167-168, 211-214, 477-480, 485-488) w starannych współczesnych kopiach na starym pap. Papier mocny, bez śladów zagrzybienia. Bardzo rzadkie.

Ilośc odsłon: 771