Bronikowski Ksawery. Pamiętniki polskie. T. 1-2. (Biblioteka Uniwersalna Arcydzieł Polskich i Obcych. Wydawca Adam Kaczurba). Przemyśl 1883-1884. Czcionkami S.F. Piątkiewicza, s. X, 384; 256, 22 cm, współopr., opr. współcz. płsk. z dwoma szyldzikami i złoc.
Wydanie 2 (wyd. 1 ukazało się w Paryżu w latach 1844-1845). Zbiór pamiętników do historii Polski XIX wieku, w większości poświęconych powstaniu listopadowemu, zebranych przez Ksawerego Bronikowskiego (1796-1852), współzałożyciela Towarzystwa Patriotycznego, odważnego i walecznego uczestnika powstania (w korpusie gen. Dwernickiego), późniejszego emigranta i publicystę.Celem dzieła, jak podaje autor na wstępie, jest ogłaszanie chlubnych czynów Polaków, „zwłaszcza teraz, kiedy w Polsce nie ma jednego zakątka, gdzieby z przed oczu młodzieży nie usuwano wzorów ojczystych, gdzieby jej nie nasuwano wzorów zupełnie przeciwnych interesowi naszej ojczyzny”. Zawiera m.in.: Pamiętniki kasztelana Narcyza Olizara 1831; Pamiętniki Andrzeja Przyałgowskiego (o prześladowaniu Polaków na Wileńszczyźnie przed powstaniem listopadowym); Pamiętniki podpułkownika Michała Jackowskiego 1807-1809 (dowódcy brygady jazdy konnej); Pamiętniki powstania powiatu oszmiańskiego Józefa Zienkowicza1831; Niektóre szczegóły z życia Władysława Podczaskiego, pułkownika 20 pułku piechoty liniowej polskiej (1812); Pamiętniki Michała Lisieckiego, naczelnika powstania nad granicami Kurlandiina Litwie; Powstanie powiatu latyczowskiegona Podolu, pamiętnik Erazma Dobrowolskiego 1831, a także wstrząsający artykuł o prześladowaniu i męczeństwie polskich zakonnic w Mińsku, Witebsku i Połocku. Nieaktualne pieczęcie własnościowe. W tomie pierwszym brak karty przedtytułowej, miejscami drobne marginalia i zażółcenia, poza tym stan dobry.
Lit.: E. Maliszewski, Bibliografia pamiętników polskich, poz. 20.
Ilośc odsłon: 2059